Handhygiëne is een van de eenvoudigste en meest effectieve maatregelen om infecties in zorginstellingen te voorkomen – en zo levens te redden. Dit jaar maakt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gebruik van de Wereld Handhygiëne dag op 5 mei om nogmaals de aandacht te vestigen op het belang van handen wassen, huidverzorging en handdesinfectie. Het is een geweldige kans voor ons om het onderwerp aan te snijden en uit te leggen waarom voorlichting over handhygiëne nog steeds zo belangrijk is.
De COVID-19-pandemie heeft duidelijk gemaakt hoe kennis en informatie een sleutelrol spelen bij de bestrijding van infecties. Van social distancing-regels en het dragen van maskers tot de juiste manier om handen te desinfecteren: alleen als je weet hoe je correct moet handelen, kun je infectieketens doorbreken.
Infecties bestrijden met kennis
Dit is precies de reden waarom de WHO dit jaar als thema voor de Wereld Handhygiëne gekozen heeft voor het delen van kennis. "Waarom is het delen van kennis over handhygiëne nog steeds zo belangrijk? Omdat het helpt de verspreiding van schadelijke ziektekiemen in de gezondheidszorg te stoppen".
De slogan benadrukt het feit dat het delen van kennis over handhygiëne – bijvoorbeeld door middel van effectieve training – net zo belangrijk is als 15 jaar geleden, toen deze actiedag voor het eerst werd gevierd. Veel zorginfecties (HAI's) kunnen immers nog worden voorkomen door handhygiëne op het juiste moment correct uit te voeren.
Het belang van handhygiëne in de gezondheidszorg
De cijfers spreken voor zich: elk jaar lopen miljoenen mensen over de hele wereld zogenaamde zorginfecties (HAI) op, d.w.z. infecties die optreden tijdens een medische behandeling – meestal in een ziekenhuisomgeving [1].
Volgens een studie van de WHO lopen zelfs in landen met een hoog inkomen 7 van de 100 patiënten – bijna 10% – ten minste één infectie op tijdens hun verblijf in het ziekenhuis. Dit kan snel gevaarlijk zijn, vooral voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Gemiddeld sterft één op de 10 getroffen patiënten aan hun infectie [2].
De meeste HAI’s treden op wanneer we ziekteverwekkers rechtstreeks van huid op huid overdragen via onze handen, of indirect op anderen door oppervlakken aan te raken. Tot 70 % van deze infecties kan echter worden voorkomen door de juiste handhygiënemaatregelen en andere praktijken, zoals blijkt uit een recent rapport van de WHO [2].
Kennis is macht: meer bewustwording door Wereld Handhygiëne Dag
Om het publiek – met name de zorgsector – bewust te maken van het probleem – roept de WHO elk jaar op 5 mei op tot Wereld Handhygiëne dag. Het doel van de campagne van dit jaar is om de expertise en vaardigheden van zorgprofessionals verder te ontwikkelen en hun kennis te verdiepen over verschillende onderwerpen – zoals chirurgische handdesinfectie of de vijf momenten voor handhygiëne. Dit zal in de eerste plaats worden bereikt door middel van innovatieve en effectieve infectiepreventietraining en het verbeteren van de toegang tot training [1].
De wetenschap toont aan hoe belangrijk het is om voortdurend het bewustzijn te vergroten over de juiste implementatie en naleving van handhygiëne. In 2018 toonde een lange termijnstudie, gepubliceerd in het Journal of Clinical Nursing, bijvoorbeeld aan dat regelmatige herhaling van training en feedback de naleving van handhygiëne (HHC) van zorgprofessionals met meer dan 10 % verbetert [3]. Een andere studie uit 2021 toonde zelfs aan hoe halfjaarlijkse training niet alleen HHC verbeterde, maar ook het percentage HAI’s verminderde [4].
Bevordering van de gezondheid van de huid
Als het gaat om het voorlichten van mensen over handhygiëne, denken de meeste mensen meteen aan geheugensteuntjes voor de duur van het handen wassen of aanbevelingen voor het juiste gebruik van handdesinfectiemiddelen – onderwerpen die we al meerdere keren hebben behandeld. Maar er is meer aan de hand.
Huidverzorging speelt ook een belangrijke rol bij het voorlichten van mensen over handhygiëne. Een gebarsten huid kan bijdragen aan de kolonisatie van micro-organismen, daarom is het beschermen en verzorgen van je handen ook erg belangrijk. Het is vooral belangrijk dat huidvriendelijke handdesinfectiemiddelen, zoals de Sterillium® producten, worden gebruikt. Deze huidvriendelijke ontsmettingsmiddelen gaan schrale huid tegen en zorgen voor een optimale effectiviteit tegen ziekteverwekkers.
Samen de handhygiëne verbeteren
Of het nu gaat om het kiezen van het juiste product, het kennen van de aanbevolen duur van handdesinfectie of het onthouden van de 5 momenten van handhygiëne, de Wereld Handhygiëne dag van dit jaar maakt duidelijk dat kennisoverdracht een continu proces is dat gedijt bij herhaling.
Laten we de actiedag van de WHO gebruiken om mensen bewust te maken van het belang van handhygiëne in de gezondheidszorg – in ziekenhuizen, dokterspraktijken of binnen onze eigen vriendenkring. U kunt uw engagement ook online delen met behulp van de hashtags #HandHygiene, #SaveLivesCleanYourHands en #MissionInfectionPrevention.
Wil je graag meer weten over onze desinfectiemiddelen? Neem dan met ons contact op via algemeen@hartmann.info
Sources:
[1] WHO / Wereld Handhygiëne dag 2024
https://www.who.int/campaigns/world-hand-hygiene-day/world-hand-hygiene-day-2024
[2] WHO/WHO lanceert allereerste wereldwijde rapport over infectiepreventie en -bestrijding
https://www.who.int/news/item/06-05-2022-who-launches-first-ever-global-report-on-infection-prevention-and-control
[3] Hoffmann M, et al. (2018) Interventies om de naleving van handhygiëne in een tertiair universitair ziekenhuis over een periode van 5 jaar te verbeteren: een iteratief proces van informatie, training en feedback. J Clin Nurs 28: 912-919.
https://doi.org/10.1111/jocn.14703
[4] Han C, et al. (2021) Effecten van een 4-jarige interventie op de naleving van handhygiëne en de incidentie van zorginfecties: een longitudinaal onderzoek. Infectie 49: 977-981.
https://doi.org/10.1007/s15010-021-01626-5