Biedronki azjatyckie – ugryzienia, pomoc, profilaktyka

Pogryzienie przez biedronki azjatyckie jest dość rzadkie, a większość osób nie doświadcza z tego powodu żadnych poważnych konsekwencji. Jeśli jednak po takim zdarzeniu występują jakieś niepokojące objawy, należy podjąć działanie w celu złagodzenia dyskomfortu i przyspieszenia procesu gojenia. Co warto wiedzieć o tych niewielkich owadach i jak sobie poradzić z ugryzieniami biedronki azjatyckiej?

Biedronka azjatycka (Harmonia axyridis) to gatunek owada z rodziny biedronek (Coccinellidae). Pochodzi z Azji Wschodniej, ale została introdukowana do różnych regionów świata, w tym do Europy i Ameryki Północnej, jako forma biologicznej kontroli szkodników w rolnictwie. Ich dieta obejmuje mszyce i inne szkodliwe owady, co automatycznie czyni je pożądanymi dla rolników. W Polsce jest od początku lat 90. XX wieku. Gatunek okazał się dość inwazyjny, wypierając stopniowo rodzime gatunki biedronek. Czy ugryzienie przez biedronkę azjatycką może być groźne? Oto najważniejsze fakty.

Dorosłe biedronki azjatyckie są średniej wielkości i mają owalny kształt ciała. Rozpiętość ich skrzydeł może wynosić od 1,5 do 8 mm. Występują w różnych odmianach kolorystycznych w obrębie jednego gatunku, obejmujących barwy czerwone, pomarańczowe, żółte i czarne. Posiadają również różną liczbę kropek. W okresie zimowym biedronki azjatyckie mają tendencję do gromadzenia się w dużych grupach na budynkach i innych strukturach w celu ochrony przed zimnem. Znane są też z tego, że potrafią być bardziej agresywne w porównaniu do niektórych rodzimych gatunków biedronek, w związku z tym zdarzają się pogryzienia przez biedronki azjatyckie. Mogą też konkurować z innymi gatunkami o pożywienie i schronienie.

W przypadku pogryzienia przez biedronkę azjatycką najważniejsze jest monitorowanie reakcji organizmu. Ogólnie rzecz biorąc, większość ugryzień nie jest groźna dla ludzi, ale
u niektórych osób mogą wystąpić reakcje alergiczne. Do typowych objawów po ugryzieniu należy zaliczyć:

• obrzęk i zaczerwienienie,
• ból i pieczenie w miejscu ugryzienia,
• świąd w okolicy ugryzienia.

U niektórych może pojawić się reakcja alergiczna, która obejmuje trudności w oddychaniu, duszność, obrzęk twarzy lub innych obszarów ciała. W przypadku wystąpienia tych objawów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub wezwać pomoc. Na bardziej gwałtowną reakcję organizmu po ugryzieniu biedronki azjatyckiej narażone są osoby skłonne do alergii czy astmatycy. Miejsce ugryzienia należy obserwować przez kilka godzin
i w razie pogarszającego się stanu poszukać pomocy medycznej. A co można zrobić we własnym zakresie?

Pierwszym krokiem powinno być oczyszczenie i umycie miejsca ugryzienia. Należy do tego celu użyć delikatnego mydła, a w razie jego braku opłukać miejsce czystą wodą.
W przypadku wystąpienia ogólnych objawów, takich jak obrzęk czy ból, można zastosować zimne kompresy i środki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Kremy i maści przeciwświądowe przydają się, jeżeli odczuwane jest silne swędzenie. W takim przypadku można również rozważyć przyjęcie doustnych leków przeciwhistaminowych dostępnych bez recepty. Należy unikać drapania, ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo, że odczyn zapalny się powiększy. W większości przypadków ugryzienie biedronki azjatyckiej nie wymaga specjalistycznego leczenia. Jeśli jednak objawy się nasilają lub utrzymują się przez dłuższy czas, zawsze warto skonsultować się z lekarzem.

Działania prewencyjne mogą obejmować kilka środków ostrożności, zwłaszcza na obszarach licznego występowania biedronek.

• Unikanie zakładania ubrań, które leżały na zewnątrz – biedronki azjatyckie często gromadzą się nie tylko na roślinach, ale także w innych miejscach, na przedmiotach czy ubraniach. Nie należy zakładać więc ubrań leżących na otwartym powietrzu. Pozwala to uniknąć przypadkowego przygniecenia biedronek, co może je skłonić do zaatakowania.
• Zachowanie ostrożności podczas prac polowych – w trakcie prac w ogrodzie czy przy zbiorach roślin należy unikać przypadkowego zgniecenia owada, co z pewnością prowokuje go do ugryzienia.
• Spokojne zachowania – w obecności owadów należy unikać zachowań agresywnych (machania rękami, gwałtownych ruchów, podskoków). Biedronki mogą reagować na to atakiem.
• Ostrożność w pobliżu dużych skupisk – w okresie zimowym biedronki azjatyckie mogą tworzyć duże skupiska w budynkach. Nie należy naruszać tych miejsc, ponieważ skłania to owady do obrony.

Pozostałe środki ostrożności skupiają się na używaniu odzieży i rękawiczek ochronnych
w miejscach, gdzie występują duże ilości biedronek azjatyckich, monitorowanie dzieci podczas zabawy na zewnątrz oraz zabezpieczanie jesienią otworów w budynkach.
W okresie zimowym biedronki azjatyckie próbują schronić się w domach.

Zobacz też: ugryzienia owadów.