Infekcje intymne u mężczyzn

Infekcje intymne u mężczyzn są powszechnym problemem, który wpływa nie tylko na ich zdrowie, ale także na komfort życia. Właściwa higiena, profilaktyka oraz szybkie podjęcie leczenia skutecznie zapobiegają komplikacjom i nawrotom wielu infekcji. Błyskawiczne działanie jest bardzo istotne zwłaszcza w przypadku infekcji przenoszonych drogą płciową, których konsekwencje opóźnionego leczenia bywają poważne.

Problemy intymne u mężczyzn mają najróżniejsze podłoże. Bywają nim wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty. Wśród czynników ryzyka, jeśli chodzi o męskie infekcje intymne, najważniejszym jest niedostateczna lub niewłaściwa higiena osobista, oprócz tego także niestosowanie prezerwatyw, osłabiony układ odpornościowy, czy przyjmowanie niektórych leków, na przykład antybiotyków zaburzających naturalną florę bakteryjną i sprzyjających tym samym rozwojowi infekcji grzybiczych.

Wśród często pojawiających się u mężczyzn infekcji intymnych są zarówno te przenoszone drogą płciową, jaki i inne infekcje bakteryjne i wirusowe.

• Chlamydia – wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis. Jest jedną z najczęstszych infekcji przenoszonych drogą płciową u mężczyzn. W przypadku panów często przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo, co może prowadzić do jej nieświadomego przenoszenia na partnerki i partnerów seksualnych oraz do potencjalnych powikłań zdrowotnych. Pojawiające się objawy obejmują najczęściej pieczenie podczas oddawania moczu, przezroczystą lub białą wydzielinę z penisa oraz – rzadziej – ból lub obrzęk jąder.
• Rzeżączka – przyczyną jest bakteria Neisseria gonorrhoeae. Infekcja może dotyczyć cewki moczowej, odbytu, gardła, a czasem oczu. Często współwystępuje z innymi infekcjami intymnymi, takimi jak chlamydia, dlatego ważne jest przeprowadzenie pełnej diagnostyki w przypadku podejrzenia zakażenia. Objawy rzeżączki u mężczyzn mogą pojawić się od 2 do 14 dni po zakażeniu. Typowe symptomy obejmują gęstą, ropną, żółtą lub zieloną wydzielinę z penisa, ból albo pieczenie podczas oddawania moczu, ból lub obrzęk jader, ból odbytu i krwawienie.
• Kiła (syfilis) – wywoływana przez bakterie Treponema pallidum. Ta poważna infekcja może prowadzić do długotrwałych komplikacji zdrowotnych, jeśli nie jest odpowiednio leczona. Choroba ma kilka stadiów, z których każde charakteryzuje się różnymi objawami. Kiła pierwotna pojawia się w ciągu 10-90 dni po zakażeniu. Charakteryzuje się pojawieniem się jednego lub więcej bezbolesnych wrzodów (szankrów) w miejscu zakażenia, najczęściej na penisie, w okolicach odbytu lub w jamie ustnej. Jeżeli nie zostało podjęte leczenie, po wygojeniu wrzodów pojawia się kiła wtórna, a wraz z nią wysypka, która może wystąpić na dłoniach i stopach, ale także na innych częściach ciała. Inne objawy mogą obejmować gorączkę, bóle mięśni, ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych, a czasami łysienie plackowate. Stan ten przechodzi w kiłę utajoną, która może trwać latami. Bakterie pozostają w organizmie i mogą powodować uszkodzenia narządów wewnętrznych. Po wielu latach od zakażenia może pojawić się uszkodzenie serca, naczyń krwionośnych, wątroby, kości i stawów, mózgu, układu nerwowego (demencja, ślepota).
• Infekcja dróg moczowych – przyczyną infekcji cewki moczowej lub zapalenia pęcherza jest najczęściej bakteria Escherichia coli. Objawami infekcji są nasilający się ból i pieczenie podczas oddawania moczu, a także częstomocz oraz ból w dolnej części brzucha.

• Opryszczka narządów płciowych – wywoływana przez wirus opryszczki pospolitej HSV-1 lub HSV-2. Niektórzy mężczyźni mogą nie odczuwać żadnych objawów opryszczki, podczas gdy inni mogą doświadczać dość bolesnych symptomów. Typowe objawy obejmują wrzody i wypełnione płynem pęcherzyki, które pękają, pozostawiając otwarte rany. Pęcherzyki mogą pojawić się na penisie, mosznie, w odbycie, na udach, pośladkach i w okolicach pachwin. W miejscach dotkniętych wirusem może występować intensywne swędzenie lub pieczenie. W przypadku, gdy pęcherzyki i wrzody znajdują się w okolicach cewki moczowej, pojawia się ból podczas oddawania moczu. Charakterystyczne są też objawy grypopodobne: gorączka, bóle mięśni, zmęczenie i obrzęk węzłów chłonnych w okolicach pachwinowych.
• Brodawki narządów płciowych (HPV) – brodawki narządów płciowych, znane również jako kłykciny kończyste, są częstą infekcją przenoszoną drogą płciową u mężczyzn. Wywołuje je wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), najczęściej typy HPV 6 i 11, które są odpowiedzialne za większość przypadków brodawek narządów płciowych. Mogą pojawić się na penisie, mosznie, odbycie i w pachwinach, w postaci małych, mięsistych, kalafiorowatych narośli. W okolicach brodawki odczuwane jest swędzenie i pieczenie. Czasem towarzyszy im ból. Szczepienie przeciwko HPV pomaga w zapobieganiu infekcjom wywołującym brodawki narządów płciowych oraz zmniejsza ryzyko raka prącia.

Kandydoza (drożdżyca) – grzybica miejsc intymnych u mężczyzn wywoływana przez drożdżaki z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Kandydoza może objąć żołądź i napletek. Objawami najczęściej są czerwone plamy i wysypka, swędzenie i pieczenie w okolicy genitaliów, biała, gęsta wydzielina pod napletkiem, ból podczas stosunku lub oddawania moczu, nieprzyjemny zapach z okolic genitaliów oraz obrzęk i zaczerwienienie napletka i żołędzi.

• Rzęsistkowica – pojawia się za sprawą pierwotniaka Trichomonas vaginalis.
  U mężczyzn objawy bywają bardzo łagodne lub choroba przebiega bezobjawowo. Jeżeli pojawią się dolegliwości, najczęściej obejmują: świąd lub pieczenie
  w obrębie cewki moczowej, nietypową – białą, przejrzystą lub zielonkawą wydzielinę z penisa, ból podczas oddawania moczu oraz pieczenie lub dyskomfort podczas stosunku seksualnego.

Terapia męskich infekcji intymnych zależy od rodzaju schorzenia.

• Przy infekcjach bakteryjnych stosowane są antybiotyki. W przypadku chorób przenoszonych drogą płciową leczenie obejmuje najczęściej również partnerów seksualnych osoby chorej.
• Na intymne infekcje wirusowe zaleca się leki przeciwwirusowe, które mogą skrócić czas trwania objawów i zmniejszyć nasilenie nawrotów. Regularne stosowanie tych leków zmniejsza również ryzyko przeniesienia wirusa na partnera. Brodawki narządów płciowych można usunąć za pomocą krioterapii, kwasu, laseroterapii lub leków działających miejscowo.
• Leczenie infekcji grzybiczych bywa dość czasochłonne (w zależności od nasilenia infekcji) i obejmuje terapię lekami przeciwgrzybicznymi.

Choroby przenoszone drogą płciową powinny być jak najszybciej diagnozowane i leczone przez lekarza. Domowymi sposobami można jedynie łagodzić wybrane objawy infekcji intymnej u mężczyzny lub zapobiegać pojawieniu się niektórych grzybic czy chorób bakteryjnych (gdy na przykład stosuje się odpowiednią dietę i profilaktycznie wzmacnia odporność organizmu).

• Jogurt naturalny – zawiera probiotyki, które pomagają przywrócić naturalną florę bakteryjną. Można go regularnie pić, a także stosować miejscowo na skórę.
• Czosnek – posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Można go spożywać w diecie lub stosować w postaci kapsułek.
• Żurawina – w przypadku infekcji w obrębie układu moczowego, sok z żurawiny lub owoce żurawiny pomagają opanować stan zapalny, uniemożliwiając bakteriom Escherichia coli przyleganie do ścian dróg moczowych.
• Aloes – żel aloesowy ma działanie kojące i przeciwzapalne, może być stosowany miejscowo na podrażnienia skóry przy niektórych infekcjach intymnych.
• Unikanie cukru – wysoka zawartość cukru w diecie sprzyja rozwojowi drożdżaków. Zmniejszenie spożycia cukru może pomóc w kontroli infekcji.

W codziennym funkcjonowaniu prawidłowa higiena intymna mężczyzn zapobiega wielu intymnym infekcjom i umożliwia kontrolę stanów zapalnych. O czym powinni pamiętać panowie?

• Codzienne mycie – regularne mycie narządów płciowych ciepłą wodą i łagodnym mydłem lub płynem do higieny intymnej pomaga usunąć bakterie, pot i inne zanieczyszczenia. Ważne jest dokładne spłukanie mydła, aby uniknąć podrażnień. Nie należy używać silnie perfumowanych mydeł czy żeli do kąpieli, które mogą podrażniać skórę i zaburzać naturalną florę bakteryjną. Niezbędne jest również umycie okolic intymnych po każdym stosunku seksualnym.
• Dokładne osuszanie – po umyciu ważne jest dokładne osuszenie okolic intymnych. Wilgoć sprzyja rozwojowi bakterii i grzybów. Zawsze należy użyć czystego, miękkiego ręcznika.
• Noszenie odpowiedniej bielizny – zachowaniu higieny sprzyjają naturalne, oddychające materiały, na przykład bawełna.
• Zmiana bielizny – regularna zmiana bielizny, zwłaszcza po wysiłku fizycznym, zapobiega nagromadzeniu potu i bakterii.
• Higiena napletka – jeśli mężczyzna jest nieobrzezany, ważne jest regularne odsuwanie napletka i mycie obszaru pod nim, aby zapobiec gromadzeniu się mastki (smegmy), która może prowadzić do infekcji. U chłopców i nastolatków nie należy na siłę odklejać przyklejonego napletka. Pod takim napletkiem mastka gromadzi się w niewielkiej ilości. Wówczas wystarczy zewnętrzna, regularna higiena. W procesie wzrostu i dojrzewania napletek zazwyczaj sam ulega odklejeniu i wówczas niezbędna jest pełna higiena okolic znajdujących się pod nim.
• Unikanie współdzielenia ręczników i bielizny – korzystanie z osobistych, czystych ręczników i unikanie dzielenia się bielizną zmniejsza ryzyko przenoszenia infekcji intymnych.

Ponadto jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania infekcjom przenoszonym drogą płciową są prezerwatywy. Elementem profilaktyki są również regularne badania urologiczne i badania przesiewowe, zwłaszcza osób aktywnych seksualnie. Wczesne wykrycie infekcji umożliwia szybkie leczenie i minimalizuje ryzyko powikłań. Ograniczenie liczby partnerów seksualnych i unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych również zmniejsza ryzyko zarażenia się infekcjami intymnymi.