Jak zapobiec nietrzymaniu moczu u mężczyzn?

Każdą sytuację, w której dana osoba nie ma kontroli nad oddawaniem moczu, klasyfikuje się jako nietrzymanie moczu – to inaczej inkontynencja. Problem
z trzymaniem moczu u mężczyzn jest złożony i może wynikać z różnych przyczyn, między innymi z wad anatomicznych, infekcji dróg moczowych, przebytych zabiegów chirurgicznych, a także procesów starzenia organizmu. Leczenie nietrzymania moczu u mężczyzn często obejmuje kombinację fizjoterapii, farmakologii oraz zmiany stylu życia. A czy można zapobiec inkontynencji? Na pewno częściowo tak i z pewnością tym łatwiej o profilaktykę nietrzymania moczu, im więcej się wie na temat tego, dość powszechnego, problemu...

Zacznijmy od podstaw. Prawidłowa ilość oddawanego moczu u zdrowego, dorosłego mężczyzny wynosi od 800 mililitrów do 2 litrów na dobę, a częstotliwość mikcji to zazwyczaj od 4 do 8 razy dziennie. Jeśli cos znacząco odbiega od tego standardu świadczy zwykle o nieprawidłowościach, które należy skonsultować z lekarzem. Jednymi z najczęstszych odstępstw od normy są zwiększona częstotliwość oddawania moczu, a także mimowolne jego wycieki. Skuteczne leczenie oraz profilaktyka nietrzymania moczu u mężczyzn wymagają znajomości przyczyn występowania inkontynencji.

Niektóre poznane przyczyny nietrzymania moczu dotyczą wszystkich pacjentów, niezależnie od ich płci. Są to: neuropatia (uszkodzenie nerwów) cukrzycowa, wrodzone wady anatomiczne cewki moczowej, urazy rdzenia kręgowego, schorzenia neurologiczne (stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, udary...), infekcjeukładu moczowego (powodujące tymczasową inkontynencję), otyłość, wysokie spożycie kofeiny i alkoholu czy wreszcie zaawansowany wiek skutkujący naturalnym osłabieniem mięśni dna miednicy. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym nietrzymaniu moczu u mężczyzn są problemy z prostatą:

• łagodny przerost prostaty – powiększona prostata może uciskać cewkę moczową, co prowadzi zarówno do trudności z oddawaniem moczu, jak i problemów z trzymaniem moczu u mężczyzn;
• operacje prostaty – zabiegi chirurgiczne, takie jak przykładowo prostatektomia (usunięcie prostaty), mogą uszkodzić mięśnie lub nerwy kontrolujące pęcherz, co bywa częstą przyczyną nietrzymania moczu u mężczyzn.

Zobacz też: przyczyny nietrzymania moczu u mężczyzn – 5 najczęstszych powodów.

Codzienne życie z nietrzymaniem moczu wymaga szczególnej dyscypliny higienicznej. Pomagają w tej sytuacji, podnosząc jednocześnie komfort życia, produkty chłonne dla mężczyzn z inkontynencją: męskie pieluchomajtki, majtki chłonne, wkłady anatomiczne itp.

W przypadku nietrzymania moczu u mężczyzn profilaktyka obejmuje długofalowe działania bazujące przede wszystkim na zdrowym trybie życia oraz prawidłowych nawykach związanych z oddawaniem moczu.

• Konieczne jest zdrowe odżywianie się i odpowiednie nawadnianie organizmu. Oznacza to między innymi unikanie diuretyków (na przykład kofeiny, alkoholi czy napojów gazowanych, które działają moczopędnie) oraz stosowanie zbilansowanej diety bogatej w błonnik (co zapobiega zaparciom, które mogą zwiększać nacisk na pęcherz).
• Profilaktyka nietrzymania moczu zakłada też kontrolowanie i utrzymywanie właściwej masy ciała, ponieważ nadwaga i otyłość zwiększają nacisk na pęcherz
  i mięśnie miednicy, prowadząc do wycieku moczu.
• Pomocny jest trening pęcherza. Prawidłowe nawyki związane z oddawaniem moczu opóźniają bowiem pojawienie się problemów inkontynencyjnych. Pęcherz należy opróżniać regularnie, zapobiegając jego przepełnieniu. Wizyty w toalecie nie powinny być jednak zbyt częste. Jeżeli tak się dzieje, stopniowe zwiększanie odstępów czasowych sprawi, że pęcherz „nauczy się” trzymać większą ilość moczu przez dłuższy czas.
• Regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy są istotne nie tylko w przypadku kobiet, ale także mężczyzn – w kontekście uniknięcia lub opóźnienia objawów nietrzymania moczu.
• Absolutnie konieczne są kontrolne wizyty u lekarza i badanie prostaty (zwłaszcza u panów po 50. roku życia). Wczesne wykrycie problemów ze sterczem daje szansę na niedopuszczenie do wystąpienia nietrzymania moczu u mężczyzny. Ważne jest także sprawdzanie poziomu cukru we krwi, aby zapobiegać uszkodzeniom nerwów, które mogą wpływać na kontrolę pęcherza.

No dobrze, a co robić, jeśli profilaktyka nie dała pożądanych rezultatów albo ktoś się do niej po prostu nie przyłożył i już obserwuje u siebie problem z trzymaniem moczu?

Leczenie inkontynencji u mężczyzn zależy od przyczyny, stopnia nasilenia problemu i rodzaju nietrzymania moczu. Najczęściej obejmuje ono połączenie kilku metod.

• Ćwiczenia mięśni dna miednicy – o ćwiczeniach tak zwanych mięśni Kegla słyszy się najczęściej w kontekście zdrowia kobiet, tymczasem... Panowie także mają te mięśnie. Odpowiadają one za oddawanie moczu oraz kontrolę wytrysku i również ulegają osłabieniu wraz z wiekiem. Ich prawidłowe funkcjonowanie można przedłużyć, dbając o kondycję mięśni. Najlepiej ćwiczyć codziennie przez kilka lub kilkanaście minut w okresach poza oddawaniem moczu.
• Leczenie farmakologiczne – obejmuje leki łagodzące objawy przerostu prostaty (alfa-blokery), zmniejszające prostatę (inhibitory 5-alfa-reduktazy), leki antycholinergiczne zmniejszające aktywność pęcherza i/lub leki zmniejszające nocną produkcję moczu.
• Zmiana stylu życia – to między innymi ograniczenie spożywanych płynów (zwłaszcza przed snem), unikanie diuretyków (alkoholu, kofeiny i innych napojów działających moczopędnie) oraz redukcja masy ciała powodująca zmniejszenie nacisku na pęcherz.
• Zabiegi chirurgiczne – głównie dotyczą prostatektomii, która polega na usunięciu prostaty lub jej części w przypadku problemów związanych z przerostem, implantację sztucznego zwieracza cewki moczowej w celu kontroli przepływu moczu oraz wszystkie zabiegi w obrębie cewki moczowej, mające na celu korektę wad anatomicznych będących przyczyną nietrzymania moczu u mężczyzny. Minimalnie inwazyjnym zabiegiem jest też wstrzyknięcie okołocewkowe kolagenu, który wspiera tkanki wokół cewki, zmniejszając tym samym wycieki.

Czytaj także: nietrzymanie moczu u mężczyzn – domowe sposoby na radzenie sobie z problemem.