Czy nietrzymanie moczu jest niebezpieczne

Nietrzymanie moczu samo w sobie zazwyczaj nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia, ale może znacząco wpływać na jego jakość i na zdrowie osoby, która cierpi na inkontynencję moczową. W praktyce skutki nietrzymania moczu to między innymi zwiększone ryzyko infekcji, częste podrażnienia okolic intymnych, problemy
z higieną, a także ograniczenie codziennej aktywności. Niebezpieczne bywa więc ignorowanie problemu, który nie rozwiąże się sam...

Aby skutki nietrzymania moczu były jak najmniej dotkliwe, należy pamiętać zarówno
o wzmożonej higienie intymnej, jak i odpowiednim leczeniu. Utrzymanie właściwej higieny w takiej sytuacji może być wyzwaniem wymagającym skutecznych środków ochrony: wkładów anatomicznych, pieluch, pieluchomajtek, chłonnej bielizny czy wreszcie także specjalistycznych kosmetyków pielęgnacyjnych

Konsekwencje nietrzymania moczu obejmują różne dolegliwości fizyczne
i emocjonalne. Sytuacja ta niesie też ze sobą skutki społeczne, które w przypadku niektórych pacjentów prowadzą do izolacji i poważnych następstw.

Fizyczne skutki nietrzymania moczu:

• zakażenia dróg moczowych – nietrzymanie moczu zwiększa ryzyko infekcji ponieważ bakterie mają łatwiejszy dostęp do układu moczowego;
• podrażnienia skóry i odparzenia – stały kontakt skóry z moczem prowadzi do podrażnień, wysypki, odparzeń i bolesnych, trudno gojących się owrzodzeń;
• brak zdrowego snu – nocne nietrzymanie moczu zakłóca sen i wypoczynek, wpływając negatywnie na ogólne samopoczucie i zdrowie;
• ryzyko urazów – w przypadku starszych osób, u których mobilność jest ograniczone, może dochodzić do większego ryzyka upadków podczas częstych i nagłych prób dotarcia do toalety.

• stres i niepokój – obawa przed niekontrolowanym wyciekiem moczu zazwyczaj prowadzi do ciągłego stresu i lęku, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie na co dzień;
• depresja – chroniczne problemy z nietrzymaniem moczu mogą prowadzić do depresji z powodu uczucia wstydu i poczucia bezsilności;
• niska samoocena – nietrzymanie moczu może wpływać również na poczucie własnej wartości i pewności siebie.

Więcej o tym, jak inkontynencja wpływa na samopoczucie i zdrowie psychiczne.

• izolacja społeczna – osoby z nasiloną inkontynencją często unikają kontaktów towarzyskich, wyjść i spotkań, co negatywnie odbija się na relacjach rodzinnych, partnerskich i przyjacielskich;

• problemy w pracy i życiu codziennym – problem z trzymaniem moczu wpływa również na zdolność do wykonywania obowiązków zawodowych i codziennych czynności.

W wymiarze ekonomicznym nietrzymanie moczu wiąże się z koniecznością ponoszenia określonych kosztów leczenia (zakup leków, wizyty lekarskie, zabiegi chirurgiczne, fizjoterapia). Codzienne używanie specjalistycznych środków higienicznych również generuje pewne wydatki, choć jest to absolutnie niezbędne dla zachowania higieny i swobodnego funkcjonowania w codziennym życiu prywatnym
i zawodowym.

Inkontynencja nie jest groźna, ale trzeba jej poświęcić szczególną uwagę, bo to dolegliwość z grupy tych, które „same raczej nie przechodzą”. Problem z trzymaniem moczu wymaga oczywiście zdiagnozowania przyczyn i podjęcia stosownego leczenia, ale przede wszystkim takżecodziennej higieny na najwyższym poziomie.

Prawidłowa higiena obejmuje w takim przypadku regularne (raz, dwa razy dziennie) mycie okolic intymnych przy użyciu delikatnych detergentów. Należy przy tym unikać pocierania skóry w okolicach krocza oraz silnie działających kosmetyków myjących czy pielęgnacyjnych (również tych o intensywnych zapachach). Konieczna jest ponadto codzienna zmiana bielizny oraz stosowanie wkładek lub majtek chłonnych, pieluch dla dorosłych albo pieluchomajtek. Regularne zmienianie środków higieny osobistej zapobiega podrażnieniom naskórka w miejscach intymnych i pozwala uniknąć dyskomfortu związanego z nieprzyjemnym zapachem. Noszona na co dzień bielizna powinna być wykonana z naturalnych, przewiewnych, „oddychających” materiałów, które zapewniają prawidłową cyrkulację powietrza (może to być przykładowo bawełna). W razie potrzeby skórę można chronić dodatkowo przed wilgocią, maceracją i podrażnieniami przy użyciu specjalistycznych kosmetyków ochronnych: kremów, pudrów, talków absorbujących wilgoć czy maści barierowych.

Przyczyn nietrzymania moczu jest bardzo wiele. Niektórym z nich, na przykład wrodzonym wadom anatomicznym w obrębie cewki moczowej, nie da się zapobiegać, choć wiele z nich można z pewnością skutecznie leczyć przy pomocy różnych zabiegów chirurgicznych. Najczęściej jednak pojawienie się problemu inkontynencji można opóźnić lub w ogóle go uniknąć. Jak to zrobić?

• Ćwiczenia Kegla – regularne wykonywanie ćwiczeń mięśni dna miednicy wzmacnia je, co pomaga kontrolować pęcherz. Trening ten polega najczęściej na napinaniu i rozluźnianiu mięśni używanych do zatrzymania strumienia moczu. Ćwiczenia można wykonywać kilka razy dziennie przez kilka minut, ale NIGDY
  w czasie oddawania moczu!
• Zdrowa dieta i nawodnienie – to bardzo istotne dla utrzymywania zdrowego funkcjonowania pęcherza. Niewskazane jest nadużywanie kofeiny, alkoholu, pikantnych potraw i cytrusów, które mogą podrażniać pęcherz moczowy. Ponadto spożywanie odpowiedniej ilości błonnika w codziennym menu pomaga w utrzymaniu regularnych wypróżnień, co zapobiega zaparciom, które mogą obciążać pęcherz.
• Prawidłowa masa ciała – utrzymanie właściwej wagi zmniejsza nacisk na pęcherz i mięśnie miednicy. Konieczna jest więc regularna, umiarkowana aktywność fizyczna oraz unikanie dyscyplin sportu związanych z dźwiganiem ciężarów oraz ćwiczeń nadmiernie obciążających mięśnie dna miednicy.
• Dobre nawyki toaletowe – obejmują regularne opróżnianie pełnego pęcherza, nieoddawanie moczu „na zapas” oraz unikanie nadmiernego parcia – zarówno podczas oddawania moczu, jak i stolca.
• Unikanie lub ograniczenie używek– w szczególności chodzi o tytoń. Palenie tytoniu może prowadzić do przewlekłego kaszlu, który zwiększa nacisk na pęcherz i mięśnie miednicy, prowadząc do nagłego nietrzymania moczu.

Należy też zatroszczyć się o kontrolę i prawidłowe leczenie chorób współistniejących, na przykład cukrzycy i chorób neurologicznych. Kontrolowanie (stabilizowanie) tych schorzeń zmniejsza ryzyko rozwoju inkontynencji.

***

Choć nietrzymanie moczu nie jest zazwyczaj bezpośrednio zagrożeniem życia, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia jego przyczyny i znalezienia odpowiednich metod leczenia.