Nietrzymanie moczu, określane również mianem inkontynencji moczowej, jest powszechnym problemem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety – tak naprawdę w każdym wieku. I choć głównie przypadłość ta kojarzy się z seniorami, to wbrew pozorom może pojawić się również u osób młodszych, a w skrajnych przypadkach nawet u nastolatków. Na szczęście świadomość co do przyczyn i okoliczności wystąpienia inkontynencji wciąż się poszerza, a profilaktyka nietrzymania moczu wraz z fizjoterapią uroginekologiczną oraz ćwiczeniami mięśni dna miednicy stają się coraz bardziej popularne. Wciąż niewiele osób jednak wie, że dobre nawyki związane z zapobieganiem objawom inkontynencji można kształtować już od dzieciństwa, do czego serdecznie zachęcamy. Poniżej przedstawiamy różne metody i sposoby na to, jak zapobiegać nietrzymaniu moczu na każdym etapie życia. Zapraszamy do lektury i dzielenia się cennymi informacjami z rodziną oraz bliskimi!
Jak chronić się przed NTM w młodości i na późniejszych etapach życia?
Profilaktyka nietrzymania moczu w dzieciństwie – budowanie dobrych nawyków
Czy dzieci mogą cierpieć na nietrzymanie moczu? Zdecydowanie tak! Czasem jest ono pierwotne – gdy okazuje się, że maluch w ogóle nie nauczył się kontrolować swojego pęcherza (przyczyny wówczas dotyczą zwykle chorób lub nieprawidłowości anatomicznych), a czasem – wtórne, gdy po okresie prawidłowego oddawania moczu dziecko osiąga w tym zakresie regres (nie może zdążyć do toalety, moczy się w nocy, gubi mocz w ciągu dnia). Powody wtórnego nietrzymania moczu u dzieci mogą być różne (zazwyczaj dotyczą psychiki oraz wykształcenia złych nawyków toaletowych, które muszą zostać zmienione).
W jaki sposób więc rodzic może zapobiegać wystąpieniu inkontynencji u dziecka?
- Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na nawyki toaletowe, czyli naukę prawidłowej pozycji do oddawania moczu (z wyprostowanymi plecami, ze stopami opartymi o ziemię lub – jeśli jest taka konieczność – o stołeczek, z kolanami zgiętymi pod kątem 90 stopni), a także kału (ze stołeczkiem pod stopami, imitującym pozycję kucającą).
- Oprócz prawidłowej postawy ciała, warto zadbać również o aspekt psychiczny. Wywieranie presji na szybką naukę samodzielnego załatwiania się, zmuszanie dziecka do wizyty w toalecie przed każdym wyjściem oraz do parcia na siłę (mimo, iż nie zgłasza potrzeby pójścia do toalety) to prosta droga do różnych problemów – w tym do budowania niezdrowych nawyków, nadmiernego napięcia mięśni dna miednicy, a nawet do rozwinięcia psychicznej blokady przed oddawaniem moczu czy stolca oraz do patologicznego „wstrzymywania”.
- W związku z tym, że istnieją ćwiczenia oraz aktywności sprzyjające obniżaniu się mięśni dna miednicy oraz ich napięciu, należy pomyśleć o redukcji tego typu okoliczności. Zaliczają się do nich między innymi długie godziny spędzone na trampolinie, dźwiganie ciężkiego plecaka (wady postawy wykształcone w ten sposób zdecydowanie wpływają w późniejszym życiu na patologiczne zmiany w obrębie miednicy) czy nieprawidłowa postawa podczas siedzenia lub chodzenia.
Budowanie pozytywnych skojarzeń związanych z toaletą, wzmacnianie pewności siebie dziecka, profilaktyka wad postawy oraz redukcja już istniejących nieprawidłowości w tak młodym wieku zdecydowanie wpływa na zmniejszenie ryzyka nietrzymania moczu. Profilaktyka powinna zacząć się jak najwcześniej!
Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu u dorosłych?
Jak powszechnie wiadomo, nietrzymanie moczu u dorosłych znacznie częściej dotyczy kobiet, niż mężczyzn – wynika to przede wszystkim z różnic w anatomii ciała, ale również przemian, jakie organizm kobiety przechodzi w ciągu dorosłości od dojrzewania, poprzez ciążę, poród i połóg (jeśli dana osoba zdecyduje się oczywiście na zajście w ciążę). W tym przypadku w ramach profilaktyki inkontynencji warto choć raz odwiedzić fizjoterapeutę uroginekologicznego – specjalistę, który oceni stan mięśni dna miednicy (zarówno u pań, jak i u panów), określi, czy mięśnie nie są nadmiernie napięte lub wręcz odwrotnie – nie są zdolne do prawidłowego napięcia, a dodatkowo poprowadzi terapię i zleci odpowiednie ćwiczenia mięśni dna miednicy.
Czytaj również: nietrzymanie moczu po porodzie.
W dorosłości nadal powinno się korzystać z porad, jakie zawarliśmy powyżej – dobre nawyki toaletowe, oddawanie stolca ze stołeczkiem pod stopami, unikanie dźwigania (przy osłabionych mięśniach dna miednicy) czy treningu na trampolinach z pewnością pomogą ograniczyć ryzyko nietrzymania moczu w przyszłości. Dodatkowo wskazane jest również uprawianie regularnej aktywności fizycznej dla zachowania sprawności wszystkich mięśni oraz oczywiście utrzymywanie prawidłowej masy ciała.
Profilaktyka inkontynencji u seniorów
W przypadku seniorów do zwiększenia prawdopodobieństwa wystąpienia objawów nietrzymania moczu można z pewnością zaliczyć… sam wiek. Z upływem lat mięśnie (w tym mięśnie dna miednicy) stają się mniej elastyczne, a w efekcie – coraz słabsze, dlatego ich regularny trening oraz kontrole u fizjoterapeuty proginekologicznego powinny stać się obowiązkiem każdego seniora. Dodatkowo warto praktykować na co dzień wszystkie działania profilaktyczne i wspierające pracę mięśni dna miednicy, które wymieniliśmy powyżej.
Jeśli jednak seniorom – nawet pomimo dobrej kondycji mięśni dna miednicy – zdarzają się epizody nietrzymania moczu i jego popuszczanie, to warto rozważyć skorzystanie ze specjalnego zaopatrzenia higienicznego, takiego jak chłonne wkłady anatomiczne czy też chłonna bielizna (skuteczna, delikatna dla skóry, dyskretna i niewidoczna pod ubraniem, a dodatkowo wygodna i pozwalająca na wykonywanie codziennych czynności bez skrępowania).
Odkryj także: leczenie nietrzymania moczu (Q&A).